Καταρράκτες της Έδεσσας

Οι καταρράκτες της Έδεσσας δεν υπήρχαν πάντα, όπως είναι σήμερα. Έως τα τέλη του 14ου αι. ο κυρίως όγκος νερού συγκρατιόταν σε μία μικρή λεκάνη στα δυτικά της πόλης. Τότε τα νερά (έπειτα πιθανώς από κάποιο γεωλογικό ή καιρικό φαινόμενο) αποφασίζουν να διέλθουν την πόλη και να χυθούν, θεαματικά από τον βράχο της με συνέπεια να δημιουργηθούν πολλά μικρά ποτάμια και παράλληλα να καταργηθεί η λίμνη απ' όπου προήλθαν. Πολλοί περιηγητές του 17ου & 18ου αι περιγράφουν την εικόνα της πόλης με έναν βράχο από όπου πέφτουν τα νερά από πολλούς καταρράκτες.

Για τον σημερινό επισκέπτη θα ήταν λίγο δύσκολο να αντιληφθεί τι συνέβαινε μόλις λίγες δεκαετίες πίσω, όπου οι καταρράκτες ήταν ένα άσημο μέρος. θεωρείτο εγχείρημα, μία μικρή ίσως περιπέτεια, να κατέβει κανείς τα δύσβατα μονοπάτια της εποχής για να τους χαζέψει ή να τους φωτογραφίσει. Από το 1942 αρχίζει μία διαφορετική αντιμετώπιση του χώρου και πρώτοι οι Γερμανοί τον αντιλαμβάνονται ως χώρο αναψυχής και τουριστικό αξιοθέατο. Κάθε πρωί ο λοχίας της Γκεστάπο Φριτς μπλόκαρε τα περάσματα της πλατείας, αφαιρούσε τις ταυτότητες από τους περαστικούς, οι οποίοι για να τις ξαναπάρουν πίσω έπρεπε υποχρεωτικά να περάσουν από το εργοτάξιο των καταρρακτών. Έτσι από το τίποτα ξεπήδησαν το καλοκαίρι του 1942 δύο πισίνες, παρτέρια, ζαρντινιέρες με ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική που σεβόταν το τοπίο.

Μετά τον πόλεμο ο χώρος παραδίδεται στο δήμο, του οποίου οι κηπουροί τον φροντίζουν φυτεύοντας λουλούδια και δέντρα. Στην συνέχεια ξεσπά ο εμφύλιος πόλεμος και οι καταρράκτες ξεχνιούνται προσωρινά, εκτός βέβαια  από τους αγρότες του Λόγγου οι οποίοι απολαμβάνουν το μπάνιο τους. Άνθρωποι του μόχθου που δεν είχαν δει ποτέ τους θάλασσα ξεπέζευαν το γαιδουράκι τους και βουτούσαν στα πράσινα δροσερά νερά.

Σταθμός στην πορεία υπήρξε το 1953 όταν ολοκληρώθηκε και άρχισε να λειτουργεί το δημοτικό εστιατόριο με το όνομα "ΠΙΣΙΝΕΣ" το οποίο διασκέδαζε τους εδεσσαίους με βαλσάκια, ταγκό, μάμπο και λίγη ατμοσφαιρική τζαζ. Έως τις αρχές του 1960 κατασκευάζονται προσβάσεις για να μπορεί ο επισκέπτης να προσεγγίζει με ασφάλεια. Τότε κατασκευάστηκαν και σημεία "μπελβεντερε" για ποικιλία θέασης.

Σήμερα οι καταρράκτες είναι πασίγνωστο αξιοθέατο για όλη την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο. Μπορεί κανείς με ασφάλεια να θαυμάσει τον μεγάλο Καταρράκτη "Κάρανο" με το νερό να πέφτει από ύψος 70 περίπου μέτρων και τον διπλό καταρράκτη, όπως επίσης και το σπήλαιο κάτω από τον βράχο. Η περιοχή έχει αναβαθμισθεί και προσφέρει ευκολίες στους επισκέπτες.